Samen sta je sterk...

Tamme ratten zijn groepsdieren. Hun voorouder, de wilde Bruine Rat, leeft in grote groepen. 

Tamme ratten moet je minimaal met twee dieren samen houden. Een rat alleen houden kan niet. Eigenlijk is dit dierenmishandeling, omdat je je ratje heel erg tekort doet. Wij mensen zijn ook groepsdieren. Je moet er toch niet aan denken dat je je hele leven alleen moet doorbrengen? Niemand om mee te praten, niemand die je begrijpt… Ook al geef je je ratje extra veel aandacht en heb je hem 4 uur per dag bij je. Dan nog zit het diertje 20 uur per dag alleen… Zonder een soortgenootje om mee te slapen en te spelen. Tamme ratjes hebben elkaar nodig. Ratjes wassen elkaar, een soortgenootje weet tenslotte precies die plekjes waar je zelf nooit bij kunt. Ratjes spelen samen en leren op deze manier vooral op jonge leeftijd sociaal gedrag. Ratjes slapen samen, wat ze een gevoel van veiligheid geeft en warmte tijdens koude dagen. En misschien nog wel de allerbelangrijkste; ratjes begrijpen elkaar. Ze begrijpen elkaars lichaamstaal en geluiden (ratten kunnen geluiden maken die wij niet kunnen horen, op een hele hoge frequentie). Kijk maar eens naar onderstaande foto’s.

Ik zou je honderden - misschien wel duizenden - foto's kunnen laten zien van ratjes samen. Ze doen bijna alles samen, samen slapen, samen eten, samen op onderzoek uit gaan. Ze ruiken aan elkaar's snuitjes om te ontdekken wat de ander net gegeten heeft, zodat ze weten dat het voor hen ook veilig is om te eten. Enzovoorts!

Ook voor jou heeft het houden van minstens twee ratjes samen voordelen. Een ratje alleen heeft sneller stress, aangezien hij altijd zelf moet uitkijken naar gevaar en nooit eens op een soortgenootje kan vertrouwen. Bovendien is er natuurlijk gedrag, zoals sociaal gedrag, wat hij niet kan uitoefenen. Door deze stress wordt het ratje vatbaarder voor ziektes omdat stress een nadelig effect heeft op de weerstand. Een ratje alleen kan abnormaal gedrag gaan vertonen, omdat hij nooit geleerd heeft wat sociaal rattengedrag is. Hierdoor kan hij mensen gaan bijten of bijvoorbeeld gaan tralieknagen. Dit laatste kan hij ook gaan doen uit verveling, er is immers geen soortgenootje om lekker rat mee te zijn. Een ratje wat zijn hele leven al alleen zit kan tevreden over komen. Maar dit is alleen omdat hij niet beter weet. Je zult zien dat als deze ratjes een soortgenootje krijgen, ze helemaal opleven! Een aantal ratjes samen is ook ontzettend leuk om naar te kijken! Hoe ze spelen en samen slapen… Doe die tv de deur maar uit!

Ratje Jia Li had het eerste jaar van haar leven in haar eentje door gebracht. Ze woonde in een te kleine kooi met geen speeltjes. Ook haar baasje besteedde weinig aandacht aan haar. Ze werd verwaarloosd. Haar kooi en tralies waren helemaal afgeknaagd. Waarschijnlijk omdat ze zich zo verveelde. Totdat haar situatie bij ons bekend werd en ze bij ons mocht komen wonen. Toen ze bij ons kwam, was ze bang, klein, mager en had een vieze vacht. Haar eerste nacht in haar nieuwe thuis zat ze bovenop de berg wc-papier die ze gekregen had, geen flauw idee wat ze er mee moest doen. Langzaam begon ze aan haar nieuwe omgeving te wennen, vol speeltjes en aandacht van mensen. Ze werd actiever en begon wat groter en voller te worden. Toen ze voor het eerst kennis maakte met een soortgenootje schrok ze zich rot! Wat was dat?! Ruim een maand duurde het, voor ze niet meer bang voor ze was. Toen kwam ook in één keer de omslag; Jia Li ondekte hoe leuk soortgenootjes waren! In het huisje lag ze altijd bovenop de anderen te slapen, helemaal uitgestrekt. Toen pas leefde ze helemaal op, ze werd nog actiever, speelde en groeide uit tot een grote, stevige rat met een glanzende vacht. Er kwam rust in haar lijfje. Aan de kooi of tralies knagen heeft ze nooit meer gedaan. Bij het loslopen was ze altijd te vinden bij een ander ratje, alsof ze geen moment samen met een soortgenootje meer wilde missen… Onderstaande foto's tonen Jia Li. De foto links is genomen toen ze net bij ons was, bovenop haar berg wc-papier. De foto rechts is hoe ze werd, een mooi, grote, tevreden meid.

Hoeveel ratjes?

Als je besloten hebt dat je minimaal 2 ratjes neemt, ben je er nog niet. Want wil je 2 ratjes of meer? Uit onderzoek blijkt dat vrouwelijke ratjes de voorkeur geven aan een groep van 6 of meer (maar ook in grotere groepen doen vooral vrouwtjes het goed). Uit eigen ervaring geef ik de voorkeur aan een groepje van minimaal 4 ratjes. Ik raad daarom aan om te beginnen met een groepje van 3 á 4 rittens. Voor de kleintjes zelf is dit ook leuker dan een tweetal, er zijn tenslotte meer speelkameraadjes! Je voorkomt op deze manier ook dat als één ratje plotseling overlijd, je andere ratje alleen overblijft. 

Een groepje van 4 á 6 ratten is - naar mijn mening en ervaring - de meest ideale groepsgrootte. De ratten hebben zo altijd wel een speelkameraadje, en voor jou blijft het overzichtelijk en (redelijk) betaalbaar. Bij een grotere groep stijgt ook de kans op dierenartskosten flink! Het houden van meer dan 2 ratjes heeft voordelen boven het houden van 2 ratjes. Als je 2 ratjes hebt en er overlijd plotseling een ratje, zal je met spoed op zoek moeten naar een nieuw kameraadje voor je overgebleven ratje. Als je 3 of meer ratjes hebt, heb je dit probleem niet. 

Wil of mag je toch maar één rat? Dan kun je een goede rattenopvang eens vragen of zij ratten hebben zitten die niet samen met andere ratten kunnen. Het komt heel zelden voor dat het écht niet lukt om een ratje te koppelen aan andere ratjes. Kun je niet zo’n ratje vinden? Kies dan een ander huisdier wat wel alleen gehouden kan worden. Goudhamsters bijvoorbeeld, moet je zelfs alleen houden.                 

Ik heb nogal wat excuses gehoord om ratjes wel alleen te houden. Een goed excuus hiervoor bestaat niet (tenzij het ratje zelf geen andere ratjes accepteert, maar dit is heel zeldzaam). Een aantal veel gehoorde excuses (en waarom dit onzin is):

“Anders wordt mijn ratje niet tam…”

Onzin. Als je een ratje bij een goede rattenopvang of rattery koopt zijn ze al tam. Bovendien wordt een bangig ratje in een groep juist sneller tam. Als een ratje alleen zit moet hij alles op eigen houtje ondernemen. Als hij bang is, is er geen soortgenootje die laat zien dat er eigenlijk helemaal niks te vrezen is. Een bangig ratje in een groepje met minder bange soortgenootjes, durft al snel veel meer. Ratten zijn heel nieuwsgierig en als een bang diertje zijn soortgenootjes steeds naar jou ziet wandelen, zal hij al gauw met ze meelopen! Ik heb zelf vaak grotere groepen ratjes gehad, meestal groepjes van rond de 6 ratjes. De grootste groep ratjes die ik heb gehad was een groep van 16. Ze waren allemaal even tam!

“Anders hecht mijn ratje zich niet aan mij…”

Dit is ook onzin. Ratjes in een groep zijn nog net zo nieuwsgierig en gek op aandacht! Natuurlijk zullen ze ook lekker met elkaar spelen, maar is dat dan geen prachtig gezicht? Veel rattenliefhebbers hebben een groepje van 2 á 10 ratten en zullen je vertellen dat het helemaal geen verschil maakt voor hoe mensgericht de diertjes zijn. 

“Ik haal mijn ratje er vaak genoeg uit hoor!”

24 uur per dag? Slaap je niet dan? Ga je niet naar school/werk? Ook al heb je je ratje heel vaak bij je, dan nog zit hij de resterende tijd alleen. En jij kunt je ratje niet wassen of met hem spelen en communiceren zoals een ander ratje dat doet. 

“Ik heb geen geld voor twee ratjes!”

Als je het onderhoud van twee ratjes niet kunt betalen, kun je ook het onderhoud van één ratje niet betalen. In bodembedekking en voer zul je het amper merken. Natuurlijk heb je meer kans om naar de dierenarts te gaan, maar een ratje alleen heeft meer stress, wat hem vatbaarder maakt voor ziektes. Dus al met al zal dat niks uitmaken!

“Twee ratjes stinken!”

Niet veel meer dan één ratje. Als je een goede bodembedekking uitzoekt, goed voor geeft en de kooi goed schoonhoudt, zullen je ratjes echt niet gaan stinken. Natuurlijk hebben ze een geur, maar dat heeft één ratje net zo goed als twee ratjes! 

"Mijn kooi is te klein voor 2 ratjes!"

Als je kooi te klein is voor 2 ratjes, is hij ook te klein voor één ratje. Wij raden de minimum maten aan van 80x50x80cm. voor een kooi voor ratjes. Een kooi met deze formaten is geschikt voor maximaal 3 ratjes.